جوانان، اینترنت و سایت «اورکات» در ایران

امروزه از طرفى در شهرستانهاى پرت و دور نیز آلونکى به «کافى‌نت» بدل شده و از سوى دیگر دسترسى به بسیارى از سایتها نه تنها ممنوع است که می‌تواند به محاکمه و مجازات نیز بیانجامد. و در ادامه ى همین تناقضهاست که دستگیرى و محاکمه‌ى وبلاگ‌نویسان پاى مقامات بلندپایه‌ى حکومت و حتا رئیس جمهور را نیز به میان کشیده است.

در ایران هیچ چیز عجیب نیست. مردم آموخته‌اند انتظار هر چیزى را داشته باشند و یادگرفته‌اند خود را با هر شرایطى تطبیق دهند. ربع قرن زندگى دوگانه، ریاکارى را جزیى از هنجارهاى  اجتماعى و بعضا شرط جان به‌در بردن از مهلکه و ادامه‌ى جیات کرده و به همه آموخته تا در خانه و بیرون زندگی‌هاى متفاوتى داشته باشند. مردم و به‌ویژه جوانان به ضرورت یادگرفته‌اند که قوانین نوشته و نانوشته را دور بزنند؛ در مواجهه با هر قانونى که منعى را بر آنها تحمیل مى‌کند مقاومت کنند و پیش از هر چیز راههاى بی‌اثر کردنش را بیابند.

وجود ارگانهاى موازى تصمیم‌گیرى و نهادهایى که خارج از چارچوب قوانین می‌کوشند پسند یا مصلحتى را به مردم تحمیل کنند و نامعقولى برخى محدودیتها، اغلب موجب پدیدآمدن قوانینى متضاد می‌شود که شهروندان را به آنها ‌اعتمادى نیست.

آنچه امروز مجاز است ممکن است فردا ممنوع باشد و آنچه در گوشه‌اى از این مملکت جرم است چه بسا در جایى دیگر امرى بدیهى تلقى شود. از منع موسیقى پاپ تا برگزارى کنسرتهاى گروههایى که نسخه بدلهاى موسیقى بعضا مبتذل لس‌آنجلس هستند، و از ممنوعیت ویدئو تا بازار گرم و پررونق فیلم و موسیقى، همه نمونه‌اى از اتفاقاتى هستند که شهروندان ایران در دو دهه‌ى گذشته بارها تجربه کرده‌اند. امروزه از طرفى در شهرستانهاى پرت و دور نیز آلونکى به «کافى‌نت» بدل شده و از سوى دیگر دسترسى به بسیارى از سایتها نه تنها ممنوع است که می‌تواند به محاکمه و مجازات نیز بیانجامد. و در ادامه ى همین تناقضهاست که دستگیرى و محاکمه‌ى وبلاگ‌نویسان پاى مقامات بلندپایه‌ى حکومت و حتا رئیس جمهور را نیز به میان کشیده است.

در حالیکه بسیار از تفریحات از جوانان دریغ مى‌شود یا بسیارى از آنها خلوت خانه را امن‌تر مى‌یابند دنیاى مجازى اینترنت ظاهرا جهانى بی‌خطر‌تر و آسودتر عرضه می‌کند. چنین است که چت کردن و رجوع به سایتهایى مانند «اورکات» orkut رونقى بسیار دارد. سایت «اورکات» از زیر مجموعه‌هاى ماشین جستجوى «گوگل» است که از مدتى پیش تلاش دارد فعالیتهاى خود را گسترش دهد و مخاطبان بیشترى جذب کند.

ایرانیان در میان کاربران اینترنتى و به ویژه در استفاده از امکاناتى مانند وبلاگ‌نویسى یا حضور در سایتهایى مانند «اورکات» همیشه در بالاترین رده‌ها قرار دارند. جوانان ایرانى رتبه‌ى سوم وبلاگ‌نویسى را به خود اختصاص داده‌اند و در میان اعضاى «اورکات» نیز تعداشان چشمگیر است. ایرانیها، نصف آمریکاییها و دو برابر هندیها، با شش درصد رتبه‌ى سوم در میان اعضا «اورکات» را از آن خود کرده‌اند. این رقم البته از آمار رسمى این سایت به دست می‌آید و شامل ایرانیانى که محل اقامت خود را خارج از کشور ذکر کرده‌اند نمى‌شود.  ... ادامه متن