روز ولنتاین در تهران چگونه می گذرد؟

در ایران چند سالی بیشتر نیست که شور و هیجان روز والنتاین، همه گیر شده است. با وجود این، روز ۲۶ بهمن به مغازهای لوکس فروشی که سر بزنی چنان هیاهویی برپاست که حتی به درستی نمی توانی اجناس مغازه ها را ببینی.

برای رسیدن به فروشنده ها که در این روز، چند نفر هم برای کمک در کنار خود دارند، باید حداقل نیم ساعتی حوصله به خرج بدهی، این در حالی است که صف انبوه جمعیت هر لحظه بیشتر فشرده می شود و مدام با انبوه آدمها از این طرف به آن طرف مغازه ها کشانده می شوی.

تازه بعد از کلی معطلی، در حالی که فکر می کنی در یک نبرد جانانه پیروز شدی به فروشنده ها می رسی. فروشنده هایی که چند روز مرتب و پشت سر هم هدیه ها را به زیبایی بسته بندی کرده اند و دست مشتری داده اند، امشب نیز باید مرتب آدرسهای مختلف را یادداشت کنند تا سر ساعت مشخصی، هدایای سفارشی را به در خانه ها ارسال کنند.

تقریبا همه از نفس افتاده و خسته هستند اما باید تا آخر شب همین کارها را ادامه بدهند و با عشاق بیدل و دلداده همراهی کنند.

اکثر این جمعیت در هم گره خورده را جوانها تشکیل می دهند، وقتی به آنها نزدیک می شوی و در مورد این روز می پرسی، می گویند امروز، روز دوست داشتن است؛ روز جشن و پارتی.

سارا درباره خرید هدیه در روز والنتاین می گوید: «بعد از اینکه فهمیدم دوست پسرم برایم هدیه خریده، برای اینکه جلویش کم نیارم تصمیم گرفتم هدیه بزرگتری برایش بخرم»، او که به همراه دوستانش به خرید آمده، با تاکید تکرار می کند: «آخه نمی خوام کم بیارم.»

در ویترین مغازه های تهران که خودشان را برای فروش روز والنتاین آماده کرده اند، هر نوع هدیه ای با هر قیمتی را می توان یافت: از بسته های کوچک و تزئین شده شکلات تا هدیه های لوکس و گرانتری که با گل و قلب های سرخ آراسته شده اند.

آرش که در حال فکر کردن، به ویترین مغازه ها خیره شده بود، با نورفلاش دوربین به خودش می آید و در مورد انتخاب هدیه برای روز ولنتاین می گوید: «در حالی که در اروپا این روز را با یک شاخه گل و یا یک شکلات یا عروسک کوچولو به هم تبریک می گن، اما ما حتما باید یه هدیه بزرگ و گران بخریم. هرچی هدیه گرانتر، میزان عشق ما بیشتر! واقعا این هدیه خریدن برای ما دردسر شده.»

او درباره رایج شدن رسم و رسوم روز والنتاین به عنوان جشن عشاق در ایران می گوید: «من یک ایرانی ام و دوست دارم روز عشقی را که نیاکانم جشن می گرفتند جشن بگیرم. اجدادمان روز ۲۹ بهمن را قرنها قبل از باب شدن چنین روزی در اروپا جشن می گرفتند.» اما بلافاصله توضیح می دهد: «اگر بخواهم به دوستم این را بگویم حتما رابطه اش را با من به هم می زند!»

اگر جشن والنتاین در مغرب زمین به سه قرن پیش از میلاد برمی گردد، روز عشق در میان ایرانیان متعلق به بیست قرن پیش از میلاد است.

روز عشق در فرهنگ ایران باستانی، درست سه روز پس از تاریخی است که اکنون به بزرگداشت سنت والنتاین، قدیس حامی عشاق جشن گرفته می شود؛ روز ۲۹ بهمن یا بنا به تقویم زرتشتیان روز پنجم از ماه اسپند (تمام ماه ها در دین زرتشتی سی روزه است) که اسپندارمذگان نام دارد، "روز عشق" دانسته می شد و هنوز هم زرتشتیان این روز را جشن می گیرند.

در اسطوره های ایران باستان، اسپندارمذ، فرشته زمین بود و سپندار به معنای گستراننده، مقدس و فروتن، لقب زمین دانسته می شد. ایرانیان باستان، زمین را نماد عشق می دانستند زیرا به باور آنان، با فروتنی و گذشت به همه عشق می ورزد و همه را از زشت و زیبا به یک چشم می بیند.

در این روز که همچنان میان زرتشتیان جشن گرفته می شود، عشاق به هم هدیه می دهند. مردان، همسر، مادر، دختر و خواهرشان را گرامی می دارند و بر «تخت شاهی» می نشانند؛ از آنان اطاعت می کنند و به آنان که نماد زمینند، هدیه می دهند.

امروز به جز عده ای اندک، هیچکس روز عشق ایرانی را به یاد نمی آورد. هرچند فکر جایگزینی سپندارمذگان به جای روز والنتاین، دست کم در بحثهای اینترنتی ایرانیان داغ شده و بالا گرفته، اما از شلوغی مغازه هایی که هدیه روز والنتاین می فروشند نکاسته است.

در یکی از مغازه هایی که مالامال از جمعیت است، سمیرا با عجله در حالی که خرس عروسکی زیبایی را انتخاب کرده است، در مورد روز عشق این طور توضیح می دهد: «من از تاریخچه امروز مثل خیلی های دیگه خبر ندارم، اما می دونم که چند سالیه این روز به نام روز عشق باب شده ، من هم می خوام این خرس را با تمام عشق و محبتم به شوهرم هدیه کنم.»

فروشگاه های خیابان کریمخان و میدان ولی عصر از جمله مراکزی است که جوانان ایرانی برای تهیه هدیه والنتاین به آنجا می روند.

--------------------------

با تشکر از مجله زیگزاگ